Isoleer het kerkgebouw
Door te isoleren verbruiken we minder energie voor verwarming. Daardoor hebben we ook minder jaarlijkse energielasten. Een ander voordeel is dat we het comfort verhogen van de ruimten, doordat de binnenoppervlaktetemperatuur door isoleren van de gebouwschil hoger wordt, en we dit als comfortabel ervaren. Kortom, voldoende redenen om te zorgen voor een goede isolatie van de gebouwschil van onze kerk.
Bekijk de webinar van maart 2021: Maak je kerkgebouw duurzaam.
In dit hoofdstuk kijken we naar de verschillende isolatiemogelijkheden
Voor het verwarmen (en soms ook koelen) van onze kerkgebouwen gebruiken we veel energie. Dit kan beperkt worden door het warmteverlies door de gebouwschil te reduceren, en dat betekent isoleren. Ook verliezen we veel warmte door ventileren. Door het terugwinnen van de warmte uit verbruikte ventilatielucht wordt dit aanzienlijk beperkt.
De warmteverliezen door de gebouwschil kunnen beperkt worden door het verbeteren van de isolatie van de vier onderdelen van de gebouwschil: begane grondvloer, wanden, ramen en dak. Daarnaast moeten we koudebruggen in de gebouwschil zoveel mogelijk beperken. Ter beperking van de koellast zullen we de zoninstraling in de zomer door de ramen zoveel mogelijk moeten voorkomen. We moeten daarom ook aandacht besteden aan zonwering. Via kieren en naden in de gebouwschil van onze kerk infiltreert (koude) buitenlucht en ontsnapt (warme) binnenlucht in de winter. Verbetering van de luchtdichtheid zal leiden tot een lagere verwarmingsbehoefte. Wel dienen we dan aandacht te besteden aan voldoende toetreding van verse buitenlucht, in verband met de luchtkwaliteit van de binnenruimte. Daarom hangt het isoleren ook nauw samen met goed ventileren. Warmteverliezen door ventilatie kunnen wel 20% van het totaal bedragen. Ook hieraan zullen we aandacht geven.
Over vloerisolatie
- Pas bij vochtige kruipruimten onder een kerkzaal een PE-folie toe. Breng die op de bodem van de kruipruimte en zet deze ruim tegen de binnenzijde van de gevel omhoog. Hiermee wordt vochtoverlast in de kerkzaal sterk gereduceerd; van belang bij kerken met orgels.
- Zorg bij een beganegrondvloer boven een kruipruimte altijd voor voldoende ventilatie van de kruipruimte (ten minste twee ventilatieroosters met een oppervlak van 400 mm2/m2 vloer bij houten vloeren en 100 mm2/m2 vloer bij betonnen vloeren in twee tegenover elkaar liggende buitengevels).
Over wandisolatie
- Na-isolatie van bestaande spouwmuren niet toepassen bij: gevels met een dampremmend buitenblad (geglazuurde stenen of een dampdichte muurverf), gevels met betonstenen met een open structuur (poreus), gevels met een spouw met vochtbruggen, en gevels met een spouw die smaller is dan 4 cm.
- Bekijk voor je kieren en naden dicht zet of er natuurlijke of mechanische ventilatie aanwezig is.
Over glasisolatie
- Als jouw kerk of gebouw een lage bezettingsgraad en/of een lage ruimtetemperatuur kent, volstaat vervanging van enkel glas door HR+ glas. Deze investering dient het comfort maar wordt niet snel terugverdiend.
- Controleer bij vervanging van enkel glas door HR++ glas in houten kozijnen of de kozijnen nog in een goede conditie zijn.
- Kies voor HR++ gelaagd “monumenten”glas (glas met een spouw van 9 of 12 mm) als de sponning van het houten kozijn te klein is voor dubbelglas met een spouw van 15 mm.
- HR++ glas weegt 2x zo zwaar als enkel glas; eventueel moeten de scharnieren vervangen worden van de bestaande kozijnen.
Over dakisolatie
- Bij daken altijd een dampremmende laag aanbrengen aan de “warme zijde” van de isolatie; deze dampremmende laag moet luchtdicht aansluiten tegen de constructie.
- Combineer het isoleren aan de buitenzijde van een hellend of plat dak, of het vervangen van de dakbedekking indien mogelijk met het aanbrengen van een zonnestroom-systeem.
Een paar tips voor het kiezen van een aannemer bij isoleren:
1. Laat de vloerisolatie uitvoeren door een bedrijf aangesloten bij de VENIN (Vereniging van Erkende Na-Isolatiebedrijven in Nederland).
2. Laat de spouwmuurisolatie uitvoeren door een bedrijf aangesloten bij de VENIN, onder toezicht van Bureau Kwaliteitsbewaking Spouwmuren BKS.
3. Laat isolerend dubbelglas plaatsen door een bedrijf dat aangesloten is bij de branchevereniging FOSAG of de Glas Branche Organisatie GBO.
4. Laat dakisolatie uitvoeren door een bedrijf aangesloten bij de VENIN.
Ervaring
Protestantse Gemeente Winsum-Halfambt
Sinds februari 2014 is de Centrumkerk te Winsum een energieneutrale kerk. Het oorspronkelijke kerkgebouw uit 1871 is duurzaam verbouwd met moderne technieken. De kerk is inmiddels volledige energieneutraal door hoogwaardige isolatie (gevel/vloer/dak), efficiënt ruimtegebruik, HR++ beglazing, ventilatie met warmteterugwinning, lage temperatuur verwarming, led-verlichting, 78 zonnepanelen en duurzaam verantwoord materiaal. Er staan mooie dagelijkse overzichten van energieverbruik op de website.
Tip: bekijk de website van deze kerk of neem contact op met Els of Peta, zij kunnen u er heel veel over vertellen. Meer informatie
Download hier uitgebreide informatie over verschillende onderdelen van isoleren.
